Polska węglowa podąża zgodnie ze standardami narzucanymi nam przez Unię Europejską. Dlatego też powstał program „Ciepłownictwo powiatowe„. W grudniu 2019 Polski Instytut Ekonomiczny (nr 12/2019 Policy Paper) opublikował raport p.t. „Czas na ciepłownictwo„. Raport ten diagnozuje stan polskiego sektora ciepłowniczego, a wnioski z niego wypływające są jednoznaczne, zwłaszcza w kontekście dwóch zasadniczych regulacji prawnych:
- Dyrektywa MCP (Medium Combustion Plants) w sprawie ograniczenia emisji ze średnich obiektów energetycznych3 – wprowadza przepisy określające standardy emisyjne dla dwutlenku siarki (SO2), tlenków azotu (NOx) i pyłów dla obiektów energetycznych o nominalnej mocy cieplnej w paliwie 1-50 MW t. Standardy obowiązują nowe obiekty już od 20 grudnia 2018 r., natomiast źródła istniejące mają czas na dostosowanie do 2025 r., jeżeli ich moc jest większa od 5 MW t i do 2030 r. dla pozostałych obiektów o mocy 1-5 MW t. Zaostrzone standardy wymuszą dodatkowe inwestycje w urządzenia ochrony środowiska, co w konsekwencji zwiększy koszty zmienne wytwarzania energii z paliw kopalnych, a tym samym cenę ciepła. Szczególne wyzwanie stoi przed nieefektywnymi systemami ciepłowniczymi, które stanowią według szacunków URE 59 proc. ogółu przedsiębiorstw koncesjonowanych (czyli o mocy większej niż 5 MW t). Powinny one dokonać szeregu inwestycji modernizacyjnych, przy jednoczesnym bardzo ograniczonym przez obowiązujące prawo, dostępie do środków pomocowych.
- Dyrektywa ETS w sprawie systemu handlu uprawnieniami do emisji CO27 – dyrektywa odnosi się do obszaru handlu uprawnieniami do emisji (ETS). Elektrociepłownie i ciepłownie o mocy powyżej 20 MW t uzyskują prawo do 30 proc. rocznie bezpłatnych uprawnień w latach 2021-2025, a po 2025 r. do stopniowo ograniczanej puli. W dokumencie określono zasady przydziału środków z Funduszu Modernizacyjnego oraz zdefiniowano sposób wykorzystania przychodów ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. Wprowadzono obowiązek konkurencyjnego przetargu przy inwestycjach korzystających z bezpłatnych uprawnień. Jedynie inwestycje ograniczające wpływ na klimat będą mogły uzyskać wsparcie ze środków Funduszu Modernizacyjnego
Zgodnie z danymi Polskiego Instytutu Ekonomicznego
Wsparciu tych, którzy będą chcieli spełniać standardy efektywnego systemu ciepłowniczego i w ten sposób uniknąć kar, służy inicjatywa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska (NFOŚiGW) w zakresie dofinansowania przebudowy systemów ciepłowniczych o nazwie ciepłownictwo powiatowe. Celem jest przede wszystkim zmniejszenie negatywnego oddziaływania przedsiębiorstw ciepłowniczych na środowisko.
Ciepłownictwo powiatowe – nowy nabór projektów
W pierwszym kwartale 2024 roku rusza kolejna edycja Programu Priorytetowego „Ciepłownictwo powiatowe”, wdrażanego przez NFOŚiGW. Bardziej przyjazna dla inwestorów. Warunki przyznania dofinansowanie nie są jeszcze znane ale powinny być zbliżone do zamieszczonych w poprzednim naborze tj.:
- Wielkość dotacji – zwiększono dotację z 30% do 50%.
- Zmniejszono minimalną wartości pożyczki, z 1 mln zł do 500 tys. zł.
- Zmniejszono wymagany udział jednostek samorządu terytorialnego w spółce wnioskodawcy z 70% do 50%.
- Nabór trwa do wyczerpania środków.
Kto może ubiegać się o dofinansowanie z Programu Priorytetowego Ciepłownictwo Powiatowe ?
- Spółki kapitałowe, których przedmiotem działalności jest produkcja energii cieplnej na cele komunalno – bytowe, a udział w kapitale zakładowym spółki jednostki samorządu terytorialnego, w tym związku jednostek samorządu terytorialnego, jest większy niż 50 %. Jednocześnie całkowita moc cieplna zamówiona systemu ciepłowniczego, w ramach którego prowadzona jest przedmiotowa działalność, wynosi nie więcej niż 50 MW mocy zamówionej.
- Spółki kapitałowe, których przedmiotem działalności jest produkcja energii cieplnej na cele komunalno – bytowe, a udział w kapitale zakładowym spółki jednostki samorządu terytorialnego, w tym związku jednostek samorządu terytorialnego, jest większy niż 50%. Jednocześnie jednostka samorządu terytorialnego ujęta jest na imiennej liście 139 miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze
Ciepłownictwo powiatowe – zakres projektów
- Przedsięwzięcia polegające m.in. na budowie, rozbudowie lub modernizacji istniejących instalacji produkcyjnych, lub urządzeń przemysłowych, prowadzące do zmniejszania zużycia surowców pierwotnych (w ramach własnych ciągów produkcyjnych), w tym poprzez zastąpienie ich surowcami wtórnymi, odpadami lub prowadzące do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów.
- Przedsięwzięcia prowadzące do zmniejszenia szkodliwych emisji do atmosfery dla instalacji opisanych w Dyrektywie MCP.
- Przedsięwzięcia służące poprawie jakości powietrza poprzez obniżenie wielkości emisji ze źródeł spalania paliw o łącznej mocy w paliwie większej niż 50 MW, co najmniej do krajowych standardów emisyjnych dla instalacji o takiej mocy lub poziomów wynikających z konkluzji dotyczącej BAT, o ile zostaną dla tych źródeł określone, w tym np.: modernizacja urządzeń lub wyposażenie instalacji spalania paliw w urządzenia lub instalacje do ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych. Jako źródło spalania rozumie się stacjonarne urządzenie techniczne, w którym następuje proces spalania paliw o mocy w paliwie większej niż 1 MW.
- Przedsięwzięcia służące poprawie jakości powietrza poprzez obniżenie wielkości emisji do atmosfery z działalności przemysłowej (niezwiązanej bezpośrednio ze źródłami spalania paliw).
- Przedsięwzięcia zgodne z „Obwieszczeniem Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowego wykazu przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej” mające na celu poprawę efektywności energetycznej, a także zmierzające ku temu zmiany technologiczne w istniejących obiektach, instalacjach i urządzeniach technicznych.
- Przedsięwzięcia dotyczące budowy lub przebudowy jednostek wytwórczych wraz z podłączeniem ich do sieci dystrybucyjnej/ przesyłowej, w których do produkcji energii wykorzystuje się:
- energię ze źródeł odnawialnych,
- ciepło odpadowe,
- ciepło pochodzące z kogeneracji,
- paliwa niskoemisyjne gazowe, mieszanki gazów, gaz syntetyczny lub wodór.
- Modernizacja/ rozbudowa sieci ciepłowniczych
Ciepłownictwo powiatowe – kluczowe liczby
87 proc. |
węgla przypadającego na wszystkie gospodarstwa domowe w Unii Europejskiej spalają polskie gospodarstwa domowe |
26 mln ton |
węgla energetycznego zużywa rocznie cały sektor ciepłownictwa (o 5 mln mniej niż energetyka) |
4,5 mld m3 |
gazu ziemnego zużywa rocznie cały sektor ciepłownictwa |
Tylko 6,8 proc. |
ograniczenia zużycia energii końcowej przez gospodarstwa domowe zakłada projekt Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. |
172 tys. MW |
Wynosi moc cieplna kotłów i pieców w ciepłownictwie, czyli 4 razy więcej niż moc elektryczna krajowej energetyki |
68 mln t CO2 |
emituje rocznie krajowe ciepłownictwo, co stanowi około 22 proc. krajowej emisji CO2 |
21,4 tys. km |
wynosi długość sieci ciepłowniczych w Polsce |
80 proc. |
systemów ciepłowniczych w Polsce należy do grupy systemów nieefektywnych |
40 proc. |
redukcji emisji CO2 do 2030 r. jest możliwe w całym ciepłownictwie systemowym i niesystemowym |
30 mld euro |
wynoszą roczne koszty zdrowotne społeczeństwa będące skutkiem smogu w Polsce |
120 mld euro |
do 2030 r. będzie kosztowała likwidacja smogu i wejście na drogę dekarbonizacji ciepłownictwa |
Ciepłownictwo powiatowe – termin naboru
Wnioski należy składać w terminie od I kwartału 2024 r. lub do wyczerpania alokacji środków.
W EURO-MOST specjalizujemy się w prowadzeniu tego typu projektów. Zapraszamy do kontaktu, przygotujemy dla Państwa wniosek do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o dofinansowanie projektu modernizacji ciepłowni.
Bez ryzyka i za darmo możesz z nami skonsultować swoje plany.
Decyzję o rozpoczęciu prac nad projektem oraz nawiązaniu współpracy zawsze poprzedzamy bezpłatną analizą. Określenie potrzeb i potencjału przedsiębiorstwa do pozyskania dotacji jest w tym przypadku kluczowe. Cechuje nas podejście jakościowe – tylko najlepiej przygotowane i spójne projekty mają obecnie szansę na sukces. Naszą analizę kończymy rekomendacją ekspertów odnośnie zasadności ubiegania się o dotację.